پیشرو در صنعت آب و نیرو
هیدروتک با بهره گیری از دانش روز در حوزه هیدرودینامیک کاربردی و نیروهای متخصص در تعامل با آزمایشگاه هیدرودینامیک کاربردی دانشگاه علم و صنعت ایران تا کنون به ارائه خدمات فنی مهندسی در شاخه های زیر پرداخته است:
- ساخت مدل های تجربی و مطالعات هیدرولیکی با مقیاس مناسب
- مدلسازی و شبیه سازی عددی پدیده ها در بخش پردازش کلاستری
- انجام کلیه تست های مدلی، میدانی و پردازش داده های تجربی
- طراحی و ساخت سامانه های جدید اندازه گیری حسب نیاز
- بهینه سازی مدلی بر اساس داده های آزمایشگاهی
- طراحي قالبهاي صنعتي
- مهندسي معکوس و مدلسازي قطعات صنعتی
- طراحي و تکوين محصولات
- طراحي ماشين آلات با کاربري خاص
کلیه این فعالیت ها در مجموعه کارگاه ها و آزمایشگاه های هیدروتک شامل واحد پردازش موازی، آزمایشگاه ابزار دقیق واحد فنی مهندسی، کارگاه ماشین ابزار صورت گرفته و در یک آزمایشگاه تحقیقاتی مونتاژ و تست های عملکردی انجام می پذیرد. بهره گیری از سامانه های جمع آوری و ثبت داده با سرعت بالا سبب شده تا این مجموعه قابلیت های منحصر به فردی در این حوزه داشته باشد که از آن جمله میتوان به طراحی و ساخت تونل آب مدار بسته با سرعت بالا اشاره نمود که امکان تستهای مدلی تا سرعت بیست متر بر ثانیه را در محدوده مناسبی از فشار ایجاد مینماید.
برخی از پروژه های فن ژرف صنعتی هیدروتک
مدلسازی تخلیه کننده تحتانی سد تالوار با مقیاس 12/1 و سد کوچری با مقیاس 15/1، سد داریان 18/1 و سد سردشت 15/1
ساخت و انجام مطالعات بر روی مدل هیدرولیکی مجرای تخلیه کننده تحتانی سد تالوار در محل آزمایشگاه هیدرودینامیک کاربردی دانشگاه علم و صنعت ایران صورت گرفته است. در تخلیه کننده های تحتانی لازم است پيش از ساختن نمونه اصلي با انجام آزمايشهايي بر روي مدلهاي آزمايشگاهي، عملکرد هيدروليکي و ارتعاشي آن مورد ارزیابی قرار گیرد.
آزمايشهاي هيدروليکي و تحريک ديناميکي شير Howell-Bunger
در طراحي تجهيزات هيدروليکي در مواردي ساخت مدلهاي آزمايشگاهي و انجام پارهاي از آزمايش ها بر روي اين مدلها سبب اطمينان از عملکرد بهينه آنها ميشود. در شيرهاي هاول بانگر لازم است پيش از ساختن نمونه اصلي با انجام آزمايشهايي بر روي مدلهاي آزمايشگاهي، عملکرد هيدروليکي و ارتعاشي آن پيشبيني گردد.
آزمایشهای عملکرد هیدرولیکی شیر هاول بانگر در محل آزمایشگاه هیدرودینامیک کاربردی دانشگاه علم و صنعت ایران و با توجه تجهيزات و امکانات موجود از قبيل منبع تحت فشار، حسگرهاي اندازهگيري فشار و دبي صورت گرفته است. بدين منظور ابتدا پارامترهاي موثر بر شير شناسايي شده و سپس با تحليل ابعادي اعداد بيبعد موثر استخراج گرديدند.
در اين کار شيري با قطر اصلي 8/1 متر در دو مدل با مقياسهاي 1:18 و 1:15 طراحي، ساخته و تست شد. نمونه هاي ساخته شده مانند شير اصلي شامل بدنه، پوسته، مخروطي، پرهها و هود ميباشد. به منظور مطالعه تغییرات ضريب تخليه بر حسب مقدار بازشدگي دهانه شير، نمونههاي ساختهشده در مدار مورد ارزيابي قرار ميگيرند.
لولههاي آب بر نيروگاه کوهرنگ II
لولههاي آب بر نيروگاه کوهرنگ II شامل سه رشته لوله به قطرmm 2600 ميباشد که از مخزن بالادست شروع شده و تا نيروگاه ادامه دارد. قسمت اعظم مسير خط لوله بايد در خاک مدفون شود که در 400 متر از کل مسير خاکريزي انجام شده است. در طي اجراي پروژه مشاهده شده بود که تغيير شکل مقطع لوله در اثر عمليات خاکريزي در نواحي مختلف مسير از محدودة مجاز خارج ميشود. در پروژه کوهرنگ، هدف بررسي علل وقوع مشکل فوق و ارائه راهکار اجرايي براي جلوگيري از تغيير شکل مقطع لوله در اثر عمليات خاکريزي بود که موارد زیر در این راستا صورت پذیرفت.
- آناليز تنش و کرنش در لولهها در شرايط بارگذاري مختلف
- آناليز تنش و کرنش خاک داخل ترانشه در حالت هاي مختلف
- جمع بندي و ارائه راهکار اجرايي براي دفن لولهها
- ارزيابي لوله هاي صدمه ديده از ديدگاه مکانيک شکست
تحليل هيدروليکي جريان در انشعابات آبياري و نيروگاهي سد
از ديگر فعاليتهاي صورت گرفته در آزمايشگاه هيدروتک تحليل هيدروليکي جريان در انشعابات آبياري و نيروگاهي سد مي باشد که براي اين منظور از نرم افزار ANSYS استفاده شد.
در تمامي مدل با وجود پيچيدگي هندسه مش شش وجهي منظم و در نواحي مورد نياز از مش لايه مرزي استفاده گرديد. پروفيل سرعت در ورودي به صورت کدي وارد نرم افراز گرديد.
با تحليل جريان در نواحي مختلف براي جلوگيري از کاويتاسيون و يا برگشت جريان از پرههاي هادي استفاده شده است.
طراحي و ساخت دستگاه توليد و تزريق ميکروحباب با قابليت توليد حباب هاي با قطر کوچکتر از 300 ميکرو متر
توليد و تزريق حبابهايي با اندازههاي بسيار کوچک در سطح تماس مايع با جامد يکي از روشهاي مهم و مطرح در کاهش درگ است. تحقيقاتي در حوزه نظري و عملي در خصوص شناخت مکانيزم و عملکرد، عوامل موثر و تغييرات آنها و استفاده بهينه از آن در آزمايشگاه هيدروديناميک انجام شده است
این طرح به صورت مجموعهای متقارن، از يک توپی میانی و پوسته بيروني تشکيل شده است. سيال از یک طرف دستگاه بين توپی و پوسته تزريق ميشود و در انتها، به صورت محیطی خارج میگردد. در مدل حاضر، در اثر تزریق اولیه از اُرفیسها، حباب ها یک مرحله شکسته میشوند. در اثر حرکت دورانی اعمال شده، مسیری طولانی را با سرعتی بالا طی خواهند کرد. سرعت بالا و فاصله بیشتر حبابها از یکدیگر باعث میشود از ادغام آنها جلوگیری شده و توربولانس آزاد جریان باعث تداوم شکست آنها گردد. سپس با گذر از دهانه باریک خروجی، تحت تنش های برشی بزرگی قرار میگیرند که برای آخرین مرحله شکسته خواهند شد.
کاهش درگ اصطکاکي با پوشش دهي
پوشش دهي سطوح از جمله روش هاي كاهش درگ اصطكاكي است و در اين رابطه استفاده از سطوح آب گريز که با عث ايجاد لغزش سيال روي سطح جامد ميگردد، در سالهاي اخير بسيار مورد توجه قرار گرفته است. دو مشخصه اصلي براي اندازه گيري آب گريزي سطح، زاويه تماسي و طول لغزش ميباشند. زاويه تماسي مقداري است که بصورت ماکروسکوپيک اندازه گيري ميشود و طول لغزش در سطوح آب گريز يک پارامتر ميکروسکوپيک است که در کاهش درگ اهميت دارد.
در آزمايشگاه هيدروتک فعاليت هايي در زمينه پوشش دهي سطوح با مواد آب گريز انجام گرفته است. مراحل پوشش دهي عبارت است از:
- ايجاد زبري ميکرومتري با پروسه هاي مکانيکي يا شيميايي
- فعال سازي سطح با پروسه هاي شيميايي به منظور ايجاد پيوند بين سطح و ماده آب گريز
- پوشش دهي با ماده آب گريز در شرايط کنترل شده دما و رطوبت
- عمليات حرارتي براي ماندگاري پوشش
طراحی، ساخت و راه اندازی تونل آب بزرگ شماره 1
تونل آب آزمایشگاه هیدروتک دارای 4 بخش تست به مساحت cm10×cm20 و طول 4 متر است که به صورت دو جفت به هم پیچ شده و بین آنها با لاستیک آببندی شده است. چهار دیواره اطراف هر بخش تست با چهار قطعه پلکسی گلاس به ضخامت حداکثر 15 میلیمتر در بر گرفته شده است.
آب از مخزن به کمک پمپ به سمت ونتوری همگرای ورودی و سپس بخشهای تست هدایت میشود. پس از عبور از بخشهای تست، با گذشتن از یک ونتوری واگرا دوباره وارد مخزن آرامش شده و مادامی که تونل روشن است این چرخه مرتبا تکرار میشود. لازم به ذکر است که جریان در تونل توسط یک پمپ گریز از مرکز که در زیر تونل قرار دارد، برقرار میشود که دبی آن در دور نامی موتور m3/h350 است.
کاهش درگ به کمک پدیده سوپرکاویتاسیون
به منظور مطالعه پدیده سوپرکاویتاسیون بصورت تجربی و بصورت تحلیلی و عددی فعالیت های عمده ای در طی چند سال در آزمایشگاه هیدروتک صورت پذیرفته است. به منظور مطالعه تجربی این پدیده تونل آبی در آزمایشگاه طراحی و ساخته شد که قابلیتهای ممتازی نسبت به تونلهای آب مشابه خارجی آن داراست. از آن جمله میتوان به قابلیت توامان سرعت و فشار اشاره نمود. بدین ترتیب می توان در محدوده وسیعی از اعداد بی بعد، آزمایشهای گوناگونی تعریف نمود و بر این اساس اقدام به مطالعه فیزیک پدیده پرداخت. برای ثبت داده های آزمایشگاهی اقدام به تجهیز تونل با حسگرهای مختلف از جمله حسگرهای فشار Honeywell، دبی سنج مغناطیسی و دماسنج شده که این دادهها به کمک برنامه ای که در آزمایشگاه تهیه شده توسط کارت A/D در رایانه برای پردازش های بعدی ذخیره میشوند. همچنین امکان عکس برداری سریع از تونل و همچنین اندازهگیری نیروی درگ برای اجسام متقارن محوری فراهم شده است. در تصاویر، نمونه ای از کاواک های پشت مخروط با زوایای راس مختلف و همچنین دیسک نمایش داده شده است.
سیستم دفن کابل به کمک جت آب در بستر دریا
یکی از روشهای متداول در دفن کابل، استفاده از جتهای آب با قدرت بالا هستند، که در چند دهه اخیر مورد استفاده فراوان قرار گرفته است. در این پروژه بهسازی و انجام تستهای عملیاتی یک نمونه دستگاه دفن کابل با استفاده از جت آب، مد نظر بوده است. این تستها در سواحل جزیره مرجانی کیش در خلیج فارس انجام گردید. نتایج بدست آمده از این آزمایشها بسیار خوب و نشان دهنده توانایی بالای دستگاه مذکور بودند.
طراحی و ساخت سامانه تست مشخصات جرمی- دامنه 200 گرم تا 2000 کیلوگرم
این دستگاه قابلیت تعیین مرکز جرم قطعات و مجموعه ها را بر اساس روش پیچشی دارد. این دستگاه دارای رایانه صنعتی است و می توان تا جرم 2 تن را بر روی آن قرار داد. به کمک این وسیله می توان در مجموعه هایی که دارای چند قطعه مونتاژی هستند، به تفکیک مرکز جرم هر قطعه و مرکز جرم کلی را بدست آورد.
طراحی، ساخت و نصب ایستگاه پمپاژ روی دریاچه سد یامچی با ظرفیت پمپاژ 800 لیتر بر ثانیه و ارتفاع 30 متر آب
در دریاچه سد یامچی آب لایه بندی شده و آب با کیفیت بالا در سطح دریاچه و آب با کیفیت پایین در کف دریاچه قرار دارد. لذا برای آب شرب نیاز به برداشت آب از روی سطح دریاچه می باشد. بدین منظور و با توجه به شرایط باد و دمای هوا در منطقه اقدام به طراحی یک سیستم پمپ شناور گردید و شش سکو طراحی، ساخته و در دریاچه سد یامچی در اردبیل نصب گردید.
طراحی پروانه های دریایی
طراحی و ساخت تجهيزات لازم جهت توليد و دريافت امواج فراصوتي
ترانسديوسرهاي الکتروآکوسيتيکي نيز المان هاي فرستنده و گيرنده اي هستند که با استفاده از مواد پيزوسراميک ساخته مي شوند. طراحي بخش هاي مختلف اين ترانسديوسرها اين امکان را مي دهد تا المان با رفتار الکتريکي، مکانيکي و آکوستيکي معلوم در دست باشد. يکي از مهمترين انواع اين ترانسديوسرها که در هیدروتک طراحي و ساخته شده است، ترانسديوسر تانپيلز است. طراحي هاي انجام شده، براساس شبيه سازي هاي اجزاء محدود بوده و لذا مي توان با استفاده از دانش به دست آمده از اين شبيه سازي ها، بطور قابل ملاحظه اي با کاهش هزينه ها به طراحي بهينه مبدلهاي صوتي پرداخت.